Jumat, 09 Maret 2012

PANTUN MELAYU

PANTUN MELAYU
Oleh: Eri Deka Gustiar, M.Kom 


Kerakap di ateh batu
Anak kawai ditengah laman
ikan menekap dibalik batu
Iluk ku awai dengan tangan

Anak kawai ditengah laman
Sikipu padang sianit
Lah ku awai dengan tangan
Ikan masuk ku guo sempit

Sikipo padang sianit
Pucuk bento ateh pumatang
Ikan masuk ku guo sempit
Aye tubo acam kupadang

Pucuk bento ateh pumatang
Sikipo padang sianit
Aye tubo alam kupadang
Ikan munambung naek langit

Sikipo padang sianit
Temiluk dibatang dedap
Ikan munambung naek langit
Iluk ku gulung dengan asap

Timiluk di batang dedap
Sikipo ngelinggang laut
Lah kugulung dengan asap
Ikan menesam masuk laut

Sikipo ngalinggang laut
Nampaklah dari gudang garam
Ikan manesam masuk laut
Pukat bajalan siang malam.

Nampaklah dari gudang garam
Iluk masjid uhang talang lujung
Pukat bujalan siang malam
Ikan terbang bagai burung

Iluk masjid uhang talang lujung
Sudutnyo sembilan sisi
Ikan terbang munjadi burung
Turunlah getah sembilan lidi

Sudutnyo sembilan sisi
Tempurung burisi minyak
Turunlah getah sembilan lidi
Burung terbang mumakan ikan


Terbanglah ikan bulalang kinyak
Pumatang lentik bupacu kudo
Burung terbang mumbao minyak
Anak petik acam ka tibo

Pumatang lentik bupacu kudo
Uhang munebang di batang asai
Anak petik acam ka tibo
Burung tirebang pakai purisai

Uhang munebang di padang asai
Beri pumateh dengan kacubung
Burung tirebang pakai purisai
Bia ku baeh dengan gayung

Lurus bubalik batang kacubung
Tempat uhang bujalan kaki
Bia ku baeh dengan gayung
Idak ajal bupantang mati

Tempat uhang bujalan kaki
Sebelah kiri uhang munyemo
Idak ajal iyo di pantang mati
Maeh kito duduk busamo

Sebelah kiri tempat munyemo
Uhang bukudo duo seiring
Maeh kito duduk busamo
B’ku ka kato dengan burunding

Mu nagam di ulu padang
Nampak renah silang musim
Uhang bukudo dalam padi
Banyaklah agam pumisan sayang
Langkah tikincung dalam burunding
Akal nak mumbuang tubuh kami

Tibuang iyo batang jirami
Telun burasap di kayu aro
Situ jalan ku muaro labuh
Kalu nak mumbuang sibadan kami
Tunjukku sangkak ayam butelo
Anjung kuantau dengan jauh
Tunjuk ku aku kampung ngan sunyi

Ambik gantung beri butali
Beri butali dengan bigau
Sianit di ampaikan
Kalu untung balik kembali
Idak itu mati dirantau
Hujan dilangit mumbandikan
Umput kacang lilit-mulilit
Ngalbuk cundung ka muaro
Situ pisang sedang bujantung
Ku titip pesan agak sedikit
Pondok ngan buruk tulung dijago
Disitu kasih mulai bumulo
Jadi lubuk tepian hati
Sejak di situ hati ni sayang

Petisah kota di hulu
Pesisir bentang kualo
Anak kudo lari bulari
Bia bupisah kito dahulu
Ado untung busatu jugo
Iko nak nurut kato hati

Kupendung mumbeli kacang
Tempurung dalam jerami
Diampai iyo kain timbako
Adik kandung tingganlah sayang
Tinggan di kampung dengan rami
Plak bupagar dengan bungo

Turun ku sauh ngan panjang tali
Kapal bulabuh di muaro jambi
Penuh burisi sikacang panjang
Bujalan jauh sikali ini
Belum tentu bubalik agi
Mak sah badan tibuang

Nak ile kurawang muntak
Singgah burenti di mukai tinggi
Di situ jalan kurenah sako
Pueh mungambik punano awak
Idak jugo dapat kendak hati
Disitu mulo hatiku ibo

Tengah ahi puko duo belih
Anak unko terejun mandi
Burayun buganti-ganti
Sangkak dibeli burung kulepeh
Mabukku mano ku bao pegi
Berilah racun bia kumati

Kupadang muaro labuh
Ku tigo alam kurinci
Disitu uhang buladang tebu
Parak siang embun bulabuh
Bulan batuka ngan mato ahi
Itu jejak hatiku pilu


Ratap Perantau 1
Mundaki kurenah sako
Pelak digahu anak simpai
Tebu sibatang ditebang uhang
Ado angin mao burito
buah masak dimakan tupai
rindu dendamku tanggung suhang

Kalu ado sikayu pacat
Iluk dipakai sengkang pintu
Butitin batang kelapo
Kalu ado kapal nak mundarat
Biar pudati diasak dulu
Tando pudati idak buguno

Nak nempuh kutanjung rawang
Pudati bujajar ditepi jalan
Keruhlah ayi dari ulu
Sejinak padang cirakarau
Bilo nempuh kapal terbang
Ambik api baka kumenyan
Imbaulah ruh uhang dulu-dulu
Do’akan kami anak rantau

Kalu nak tau sinasip padi
Kimaklah padi diujung tanjung
Padibah bah mulitap
Bah mulintap banyak ampo
Kalu nak tau nasibnyo kami
Kimak sampah anyut tirapung
kiun kemai dibao riak
banyak ngan idak pado ngan ado

Bukan sirih simbarang sirih
Sirih udang ba daun kunin
Nyo manjat diateh mayan
Nyo malingka babuku-buku
??????
Bajuntai balik-bubalik
Bukan sedih sembarang sedih
Sedihku ayam biring kunin
Batelu ditapak tangan
Muneteh diujung kuku
Barusik dilaman panjang
Petang ahi lainnyo balik

Cikemak lingka-bulingka
Batangnyo digigit tupai
Diengkuh muko buliku
Ayam jinak tikejut lia
Musang mano dingan mungintai
Suruh basuo dengan aku (26- Mei-2008)
Utan mulingka didalam seruak
Umput sekejut dililit bento
jangan berlari ateh pumatang
Ayam lia tekejut jinak
Jangan dikejut jangan digeho
Jangan dicuen dengan satang

Baumo talang kupayang
Sulak mukai buaye kruh
Nampak budak munangguk udang
Kalu dicuin dengan satang
Sampai nian terbang sajauh
Idak agi balik kulakang

Nasehat
Pulang kapal dari Jedah
Penuh berisi jamaah haji
Turun balabuh di Ranah Minang
Jalan terus di Parapat
Iluk-iluk iko mulangkah
Metik bungo dipagar duri
Luko tangan cepatnyo senang
Luko hati tiado dapat diobat

Ka balai manjinjing aka
Manaik jalan ka pintu
Aka pinang jilo-manjilo
Kalau pandai bermain akal
Hal ghaib tersimpan di dalam itu
Yang tenang bisa jadi gilo

Sungai asam buladang tebu
Nampak renah uhang Kayu Aro
Oto putih nambang ku sulak
Kalu badan kurang tau
Janganlah segan tuik batanyo
Jangan basedih jangan manulak

Sungai redap pasang pulito
Tampak nan dari renah sako
Kudo bulari di dusun mukai
Banyak ngan idak pado ngan ado
Jangan ka glanggang bagai rajo
Mano negeri umbuh selesai
Puncak masjid puncak munaro
Katigo puncak balai-balai
Tiang bauki ulek katadu
Biar anak khatib, biar anak buya
Idak balaja mano pandai
Dak ndak batuik mano tau

Baburu sungai malanca
Ruso tajerat patah kaki
Awak guru kurang balaja
Mbukhnyo murit tau sendiri
Snak uhang buto pangilo jalan

Linat-linat sidaun enau
Terasih diplak uhang
Ambik senduk pangicuk nasi
Nyo tikapak di tempayan
Inilah nasib anak purantau
Numpang kasih dusanak uhang
?????
Induklah mati bapak lah ilang

Sungai redap sungai tembang
Jalan terus diku renah sako
Disitu ado plak kacang
Ujan lebat payung lah tikembang
Untung kumalang nyo basah jugo
Itu nasib sianak dagang
Suhang idak ado dengan sayang

Idak kuniat menebang bauh
Sebatang idak ado bumanjang
Uhang banyak jadikan kandang
Bukan kuniat nak pgi jauh
Suhang idak ado munahan
Suhang ida ado ngan sayang
Tubuh hino badan cilako
Rupo idak, muskin pulo

Ambik guntung beri butali
Beri butali sidengan bigau
Kalau lah untung aku balik lagi
Idak itu hilang dirantau

Anak udang butali bigau
Sianit dirampaikan
Anak dagang mati dirantau
Hujan dilangit memandikan

Ramilah balai uhang sungai tanduk
Tempat uhang membeli ikan
kami umpamo buah mabuk
banyak burung ngan milih makan

Uhang hiang bakudo putih
Siko kudo ngan mutuh tali
Sedang sayang becerai kasih
Pado kuidut mbuh kumati

Nak mandi ku muaro sako
Elang munarab di ulu bento
Idak jadi kito baduo
Tulang muratap di dalam kubo

Elang munarap di ulu bento
Dapat ikan duo buganding
Tulang muratap dalam kubo
Arwah mulihat iko busanding

Nak ili mukai pintu
Jalan terus sungai langkap
Kalu adik munahan rindu
Kirim pesan jadi pungubat

SASTRA LISAN
Oleh: Elpriadi
16-Juni 2008
…………………………………..
Puyuh bulari ateh papan
Iluk dijirat dengan sembilu
Guruh bae singar’gun
Awan idak munjadi ujan
Bumi ngan langit munanggung malu

Apo direbut kau ni inti
Lah babungo kau ni pandan
Apo direbut kau ni hati
Ado punano diambik uhang

Kain sarung dua buragi
Bao bujalan munumpat b’nda
Kami tilansung iko dak jadi
Anak kampang kurang aja

Munaki di bukit pendung
Nampak bului simpang tigo
Jangan dicaci kami ni datung
Kami malang kayo malang jugo

Idak mandi idaklah idak
Idak ayi mulampau tebin
Idak ubuh siumpun mayan
Idak jadi idaklah idak
Idak kami muraso sedih
Asal lah adik muraso senang

Simpang empat jalanku padang
Simpang limo jalanku jambi
Idak dapat burung tirebang
Bia kurebut burung butali


Tujuh-tujuh taman digunung
Taman anak sibidodari
Tujuh lapih kain munindung
Nampak jugo sikendak hati

Sirih kunin dilingkung teluk
Pgi kuimbo mumikat balam
Hati mngih bulih dibujuk
Hati ibo makan didalam

Kalu nak tau nasip jerami
Jerami lapuk dibawah pauh
Pauh tinggi nyo patah dahan
Dahan munimpo bungo putih
Jangan dituhut siuntung kami
Untung kami tibuang jauh
Numpang nunggu umah tinggan
Tiang guyeh atapnyo tirih

Idak mandi dipelapahnyo
Tutu atap bia dak mandi
N’gak jirat uhang sirujung
Idak jadi ateh dunio
Di akhirat bia dak jadi
Pesan kupado anak cucung

Bia ku tebang sibatang dedap
Batangnyo duri buduri
Duri nyo jatuh dalam buluka
Usah diberi kato harap
Kalu nak ngalih kulain hati
…………………………………..
                                                       Pantun Daerah Kerinci, Jambi
                                                       Posting: 10 Maret 2012




Tidak ada komentar:

Posting Komentar